Analiza cyklu życia

Analiza cyklu życia (LCA) to uznawane na całym świecie narzędzie naukowe służące do wyliczania oddziaływania na środowisko naszych produktów w ciągu całego ich cyklu życia, począwszy od fazy początkowej, tj. produkcji surowców i pozyskiwania energii przez fazy końcowe, takie jak wycofanie z eksploatacji.

LCA to standaryzowana metodologia (według norm ISO 14040 i ISO 14044), której celem jest analiza potencjalnego wpływu danego produktu na środowisko z uwzględnieniem wszystkich środków i zasobów produkcyjnych oraz produktów powstających w trakcie realizacji projektów, a także wszystkich procesów produkcyjnych i poprodukcyjnych, to jest łańcucha dostaw, pakowania, transportu, użytkowania i wycofania z eksploatacji.

Na podstawie LCA przeprowadzonej dla naszych produktów aktualizujemy nasze Deklaracje środowiskowe produktu (EPD) i dostosowujemy je do najnowszych europejskich standardów.

Deklaracje środowiskowe produktu

Deklaracja środowiskowa produktu (EPD) prezentuje oparte na wiedzy naukowej, zweryfikowane i porównywalne informacje środowiskowe. Tym samym EPD stanowi zwięzłe, kompleksowe źródło wiedzy na temat oddziaływania danego produktu na środowisko w oparciu o wyniki pełnej analizy LCA. EPD są sporządzane zgodnie z międzynarodowymi normami, m.in. ISO 14025. Ponadto norma EN 15804 określa podstawowe zasady sporządzania deklaracji środowiskowych produktu dla wyrobów i materiałów budowlanych, zaś norma EN 17074 zawiera dodatkowe reguły dla produktów szklanych według konkretnej kategorii produktu.

AGC Glass Europe jest przekonane o tym, że potrzebne jest tego typu zharmonizowane podejście, uznawane przez całą branżę, sektor publiczny i organizacje pozarządowe na całym świecie. Stosowanie EPD jako jednej z najlepszych praktyk cieszy się uznaniem i poparciem międzynarodowej branży oraz Komisji Europejskiej, bowiem w unijnym rozporządzeniu w sprawie wyrobów budowlanych nr 305 z 2011 roku wskazano, że w miarę możliwości należy stosować EPD. Spółki i organizacje w krajach na całym świecie dokładają wszelkich starań, by ulepszać ten system.

Ponadto wymóg weryfikacji przez podmiot zewnętrzny gwarantuje, że deklaracje są oparte na rzetelnych kalkulacjach.

W deklaracjach środowiskowych produktu (EPD) jednym z analizowanych wskaźników środowiskowych jest wpływ na zmianę klimatyczną, co obecnie przyciąga największą uwagę na całym świecie. Wskaźnik wpływu na zmiany klimatyczne, określany również jako potencjał tworzenia efektu cieplarnianego (GWP), wyrażany jest jako ekwiwalent masy dwutlenku węgla w kilogramach na jednostkę funkcjonalną. Jednak EPD idzie jeszcze dalej. Zawiera na przykład ogólną ocenę oddziaływania środowiskowego danego produktu, obejmującą 13 wskaźników opisujących wpływ środowiskowy tego produktu, takich jak wskaźnik zubożenia warstwy ozonowej, eutrofizacji czy zakwaszenia. Oprócz powyższych wskaźników środowiskowych, kolejnych 10 kwantyfikuje stosowanie zasobów, w szczególności energii i wody. Dalszych 9 wskaźników określa ilość produkowanych i wypływających ścieków.

Deklaracje środowiskowe produktu pozwalają na transparentną prezentację potencjalnego oddziaływania na środowisko. Niosą ze sobą liczne korzyści, np. klienci mogą wykorzystywać produkty AGC we własnej produkcji i włączać zawarte w deklaracjach informacje środowiskowe do wyliczeń potencjalnego oddziaływania na środowisko ich własnych wyrobów (wyniki EPD mogą włączyć do zakresu 3 lub do własnego EPD).

Korzyści płynące z deklaracji środowiskowych produktu:

  • Podejście oparte na analizie cyklu życia
  • Jasna prezentacja informacji środowiskowych
  • Niezależna weryfikacja

Dzięki EPD projektanci i architekci mogą identyfikować i oceniać potencjalne oddziaływanie środowiskowe związane z budynkiem/materiałami i wyrobami budowlanymi oraz systemami w obiekcie.

W różnych programach certyfikacji ekologicznych budynków takich jak LEED i BREEAM można uzyskać punkty za stosowanie wyrobów z deklaracją EPD (lub analogicznymi informacjami) w projekcie i realizacji obiektu. Ponieważ LEED i BREEAM odnoszą się do projektów realizowanych w sposób zrównoważony, poszczególne wyroby mogą pomóc zdobyć dodatkowe punkty:

  • W BREEAM w kategorii „Mat 01 Oddziaływanie w cyklu życia” za uwzględnienie „niskiego oddziaływania na środowisko w trakcie całego cyklu życia obiektu” przysługuje 6 punktów, przy czym 1 punkt można otrzymać właśnie za posiadanie dla wyrobów budowlanych EPD zweryfikowanych przez podmiot zewnętrzny.
  • Z kolei w programie LEED przyznawane są punkty za stosowanie produktów i materiałów, dla których są dostępne informacje na temat cyklu życia. Dzięki naszym EPD projekty spełniają kryteria LEED w zakresie ujawniania informacji „MR – Jawność informacji o wyrobach budowlanych i optymalizacja – deklaracje środowiskowe produktu”.

Również rozwiązania regulacyjne motywują do prowadzenia analizy cyklu życia na poziomie obiektu w przyszłych projektach. Konieczna jest wówczas analiza całego budynku, z uwzględnieniem fazy produkcji i demontażu oprócz fazy użytkowania, która została już uregulowana przez unijną dyrektywę w sprawie efektywności energetycznej budynków.

Tego typu ocena jest oparta na deklaracjach EPD dla materiałów budowlanych. Wymogi tego typu kalkulacji dla nowych projektów z uwzględnieniem konkretnych kryteriów zostały już wprowadzone w kilku krajach: Francja — RE2020, Dania, Holandia, Finlandia i Szwecja, Niemcy… Przykładowo we francuskich przepisach RE2020 konieczne jest wyliczenie wartości dla wszystkich 33 wskaźników z EPD, a także określenie wartości granicznych GWP na metr kwadratowy nowo wybudowanej powierzchni podłogowej. Wartości graniczne zależą od typu obiektu i obniżają się z czasem, co ma zmusić branżę budowlaną do ograniczania oddziaływania na zmiany klimatyczne.

Doświadczenie AGC Glass Europe z EPD

AGC Glass Europe rozpoczęła działania związane z EPD w 2009 roku, publikując pierwszą deklarację dla swojego podstawowego produktu: szkła float. Od tego czasu program EPD jest stopniowo rozbudowywany. Deklaracje EPD dla przetworzonych wyrobów, takich jak szkło powlekane, laminowane lub dekoracyjne powstały w oparciu o EPD dla floatu, aż wreszcie udało się objąć deklaracją bardziej złożone produkty, takie jak szyby zespolone (IGU) w oparciu o EPD dla ich poszczególnych komponentów.

Wszystkie nasze EPD zostały zweryfikowane przez podmiot zewnętrzny, co jest wyróżnikiem naszego podejścia do produktów, docenianym i akceptowanym przez naszych klientów. Większość naszych produktów obecnie posiada EPD powiązane z konkretnymi produktami AGC Glass Europe, zweryfikowane przez podmiot zewnętrzny. Deklaracje te opierają się na odpowiednich danych zbieranych z naszych wszystkich zakładów, odzwierciedlając precyzyjnie nasze procesy i charakterystyki środowiskowe.

Jak dotąd AGC skupiało się na tym, by objąć przez zakres EPD jak najwięcej produktów, włączając do jednej deklaracji możliwie najszerszy zakres konfiguracji produktów szklanych. Teraz AGC Glass Europe ma nowy cel. Będzie starać się jeszcze lepiej odpowiadać na coraz bardziej szczegółowe wymogi klientów związane z przepisami i regulacjami dzięki wprowadzeniu narzędzia do konfiguracji EPD. Narzędzie będzie pozwalać na automatyczne sporządzanie konkretnych EPD, zweryfikowanych przez podmiot zewnętrzny dla konfiguracji zamówionej przez klienta na podstawie wyliczeń dla wszystkich potencjalnych oddziaływań środowiskowych, związanych z daną konkretną konfiguracją.

W 2022 roku AGC pomyślnie wyprodukowało swoją pierwszą linię szkła o niskiej emisji dwutlenku węgla. Wraz z otrzymaniem potrzebnego zestawu danych dla produktów o niskiej emisji dwutlenku węgla zostaną sporządzone dla nich właściwe EPD.